Tarh İşlemleri

Vergiyi Doğuran Olay

Tarh işlemleri ;Vergileme Süreci,vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesiyle başlar.Tarh İşlemleri sırasıyla Tarh,Tebliğ,Tahakkuk,Tahsil aşamalarından oluşan vergileme süreci hukukta 4T kuralı olarak adlandırılmaktadır.

Tarh

Tarh,verginin hesaplanması demektir.Vergi alacağının kanunlarında gösterilen matrah ve nispetler üzerinden vergi dairesi tarafından hesaplanarak bu alacağı miktar itibariyle tespit eden idari bir işlemdir.Takdir komisyonları ve inceleme elemanlarının tarh için yaptıkları yardımlar,tarha hazırlık aşaması olarak değerlendirilebilir.

Tarh kendi içerisinde 4’e ayrılmaktadır.

Beyana Dayalı Tarh İşlemleri

Mükelleflerin Beyanları üzerine tarh edilmektedir.Günümüzde en yaygın ve modern anlamda en çok tercih edilen tarhiyat yöntemidir.Burada kural olarak mükellefin beyanına karşı dava yoluna gidilememektedir.Yani bu durumda dava yoluna kapalıdır.Ancak bu kuralın iki tane istisnası bulunmaktadır.Ya ihtirazi kayıtlı bir işlem, ya da düzenlenmiş olan bir beyannamede bir hata var ise hata düzeltme işlemi yapılacaktır.

İkmalen Tarh İşlemleri

Vergi tarh edildikten sonra bu vergiye müteallik (ilişkin,ilgili) olarak meydana çıkan defter kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere, dayanılarak miktarı tespit olunan bir matrah veya matrah farkı üzerinden alınacak verginin tarh edilmesidir.İkmalen tarhiyat yoluna gidilebilmesi için,Örneğin;Defter sayfalarının toplamında hata yapılmış, veya satış faturası deftere aksettirilmemiş olması gibi durumlarda verginin ikmalen tarh edilmesi gerekir.Yani eksiklerin tamamlanarak tam hale getirilmesi durumunu ifade etmektedir.

Re’sen Tarh İşlemleri

Vergi matrahının tamamen veya kısmen defter kayıt belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde,idare tarafından kendiliğinden yapılan tarh işlemleri olarak ifade edilmektedir.

Re’sen Tarh Uygulandığı Durumlar

Vergi Beyannamesi kanuni süresi geçtiği halde beyan edilmediyse,
Kanuni olarak tutulması zorunlu olan defterlerin tutulmaması,
Tutulması zorunlu olan defterlerin veya beyannamelerin gerçek durumu yansıtmadığına dair bir delil bulunursa,
Meslek mensuplarına imzalattırma mecburiyeti getirilen beyanname ve ekleri imzalatttırılmazsa veya tasdik kapsamına alınan konularda yeminli mali müşavir tasdik raporu zamanında ibraz edilmezse,

Re’sen yani kendiliğinden tarh işlemleri uygulanacaktır.

İdarece Tarh İşlemleri

Re’sen ve İkmalen tarh dışında kalan hallerde,mükelleflerin verginin tarhı için, yoklama fişine istinaden, düzenlenen tarh işlemidir.Örneğin;Mükellefler İşe Başlamayı bildirim yapmadan görevlerini icra etmesi durumunda,tespiti durumunda idare tarafından uygulanan tarhiyat işlemidir.

Tarh Yöntemleriyle ilgili tüm detaylar ilgili kanun maddeleriyle birlikte açıkça bildirilmiştir.İlgili bilgilere ulaşmak için Linke Tıklayınız.

TEBLİĞ

Gerçek ve tüzel kişilere,posta vasıtasıyla,memur eliyle,ilan yoluyla,ilmühaberli,taahhütlü olarak adresleri bilinmeyenlere ilan yolu ile tebliğ edilir.

Kimlere Tebliğ Yapılır

Gerçek Kişiler

Mükellefler
Kanuni Temsilciler
Umumi Vekiller
Vergi Cezası Kesilenler

Tüzel Kişiler

Başkan
Müdür veya Kanuni Temsilcileri
Vakıflar ve cemaatlerin idaresinde görevlendirilenler

Not:Normalde 18 yaşından küçük olan,fakat görünüş itibariyle 18 yaşında olan bireylere de tebliğ yapılmaktadır.

TAHAKKUK

Vergi Tahakkuku, bir verginin ödenmesi gereken bir safhaya gelmesidir.

Beyana Dayalı Olarak Tarh Edilen Vergilerde Tahakkuk

Tahakkuk fişinin düzenlenmesi ve mükellefe verilmesiyle birlikte verginin tarh,tebliğ ve tahakkıkı gerçekleşmiş aynı zamanda vergi kesinleşmiş olacaktır.

Re’sen İkmalen ve İdarece Tarh Edilen Vergilerde Tahakkuk

Mükellefe İhbarname ile tebliğ olunur.Tebligatı alan mükellef tebliğ tarihinden itibaren, 30 gün içinde vergi mahkemesine dava açma ve itiraz etme hakkı bulunmaktadır.Eğer mükellef bu süre zarfında dava açmaz veya itirazda bulunmaz ise vergi sürenin bittiği gün tahakkuk eder ve kesinleşir.